Onderwijs op de zorgboerderij helpt thuiszitters terug naar school
Steeds meer kinderen vallen uit in het regulier en speciaal onderwijs. Deze thuiszitters hebben vaak behoefte aan een veilige, kleinschalige omgeving waarin rust, structuur en praktijkervaring samenkomen. Op zorgboerderijen ontstaat een vorm van onderwijs die aansluit bij deze behoefte, met verbluffende resultaten.
Het doel van onderwijs op de zorgboerderij is het bieden van een passende leeromgeving voor kinderen die thuis zijn komen te zitten. Door het herstel van ritme, sociale vaardigheden en zelfvertrouwen, kunnen deze kinderen weer perspectief ontwikkelen en in veel gevallen terugkeren naar een schoolsetting.
Ontwikkeld product:
Op zorgboerderijen is in de afgelopen jaren een praktijkgerichte aanpak ontstaan voor kinderen die (tijdelijk) zijn uitgevallen in het onderwijs. Deze ‘onderwijs-zorgboerderij’ biedt structuur, persoonlijke begeleiding en ruimte om in een veilige omgeving weer leerervaring op te doen. De invulling verschilt per regio: soms maakt de zorgboer afspraken met een school, soms is er centrale coördinatie zoals bij Landzijde in Noord-Holland met het concept BuitenGewoon Leren. Tijdens de conferentie De Toekomst van de Zorglandbouw zijn de werkzame elementen van deze aanpak gedeeld in presentaties en workshops. Hoewel de aanpak lokaal verschilt, is de kern overal hetzelfde: rust, ritme, relatie – en het vertrouwen dat ieder kind opnieuw kan aanhaken.
Methode
Op zeker meer dan 50 zorgboerderijen in Nederland worden momenteel zo’n 400 leerlingen opgevangen die zijn uitgevallen in het onderwijs. Deze kinderen worden in een onderwijs-zorgtraject begeleid waarbij leren, doen en ontwikkelen hand in hand gaan.
De samenwerking met scholen is per regio verschillend georganiseerd:
- In sommige gevallen regelen zorgboeren dit direct met een school.
- In andere regio’s, zoals Noord-Holland, wordt dit centraal gecoördineerd via een regionale organisatie zoals Landzijde.
Bekijk hier de website van Landzijde met filmpjes over onderwijs op de zorgboerderij.
Betrokken partijen
- Zorgboerderijen in diverse regio’s (meer dan 50 locaties)
- Reguliere en speciale basisscholen en middelbare scholen
- Ouders en jeugdhulpverlening
- Regionale zorgboerenorganisaties zoals Landzijde (Noord-Holland)
- Federatie Landbouw en Zorg
Resultaat
Onderwijs op de zorgboerderij blijkt effectief te zijn voor een brede doelgroep. De praktijkgerichte aanpak biedt houvast en perspectief. Uit onderzoek blijkt dat 80% van de kinderen die thuiszitten via de onderwijs-zorgboerderij weer terugkeert naar school.
- Landelijke dekking: meer dan 50 boerderijen bieden dit aan
- Ongeveer 400 leerlingen per jaar maken hiervan gebruik
- Duurzame terugkeer naar school bij de meerderheid van de deelnemers
- Positieve ervaringen bij ouders, leerkrachten én jongeren zelf
Effect
Onderwijs op de zorgboerderij blijkt impactvol:
- 80% van de kinderen stroomt weer door naar regulier of speciaal onderwijs
- Kinderen hervinden hun ritme, zelfvertrouwen en motivatie
- Zorgboerderijen bieden een kleinschalige, rustgevende leeromgeving die aansluit bij de behoefte van de leerling
- Samenwerking tussen onderwijs en zorg verbetert lokaal
Publicaties en media
- Onderwijs zorgboerderijen overzicht
- Landzijde – BuitenGewoon Leren (filmpjes)
- Conferentie Landbouw en Zorg 2025 Workshop 1 – Hoe werkt het?
- Conferentie Landbouw en Zorg 2025 Workshop 6 – Hoe werk je goed samen?
- Presentatie onderzoek werkzame elementen (PDF)
- Informatiepagina over onderwijs op de zorgboerderij
Quote 1
Quote 2
Quote 3
Bron: Landzijde